Plus Ultra: Selected Essays in Culture, Communication and Faith

(Serbian)

Summary


Nedavno je iz štampe izašla nova knjiga profesora Davora Džalta koja nosi intrigantan naslov Plus Ultra: izabrani eseji o kulturi, komunikaciji i veri. Knjiga je objavljena u izdanju bogoslovskog društva Otačnik, uglednog domaćeg izdavača bogoslovske i filosofske literature.
Između veoma pažljivo dizajniranih korica nalazi se jedanaest tekstova, koji su razvrstani u tri poglavlja.

U prvom poglavlju koje nosi naslov KULTURA pronalazimo sledeće eseje i studije: Kultura kao spektakl, Sigurnost zatočeništva, Fetišizam stvari i Savremenost savremene umetnosti. Autor se u ovim tekstovima bavi nekim od ključnih fenomena savremene kulture, kao što su spektakl, simulacija ali i različite forme fetiša koje karakterišu naše savremeno društvo i kulturu. Kao jedan od naših najboljih poznavalaca moderne i savremene umetnosti, dr Džalto ne propušta priliku da objasni i pojedine aspekte savremene umetnosti, kao što je pitanje umetničkog kvaliteta i načina na koji nešto postaje „umetnost” u okviru današnjih umetničkih institucija. Ovo poglavlje sadrži i zanimljiv tekst o „sigurnosti u zatočeništvu” gde autor na nov način interpretira čuvenu Fromovu tezu o „bekstvu od slobode” primenjujući je na i na sam fenomen kulture.

U poglavlju pod nazivom KOMUNIKACIJA autor donosi dva teksta koja se bave recentnim društvenim temama, poput problema multukulturalizma u svetlu nedavnih osporavanja tog koncepta (The End of Multiculturalism: Angela Merkel kao Zeitgeist), kao i temom gej-parade i pokušaja odbrane nasilja iz perspektive „tradicionalnih (hrišćanskih) vrednosti”. Na kraju ovog poglavlja nalazimo i jedinstvenu analizu fenomena „žurki” kao (pop) kulturne pojave koja se u nekim svojim aspektima može dovesti u vezu sa hrišćanskom ontologijom.

U trećem poglavlju, VERA, nalazimo tekstove koji se bave temama uže vezanim za odnos hrišćanstva i pravoslavlja prema brojnim pitanjima savremenog društva. Tako tekstovi Fides et Regnvm i Vox Populi – Vox Dei sadrže veoma važne i zanimljive analize odnosa pravoslavlja i demokratije, kao i pravoslavlja i monarhije kao oblika državnog uređenja. U tekstu Narod Božji: od plemena, preko nacije do crkve autor objašnjava koncept „naroda Božjeg“ tj. Crkve, u svetlu hrišćanskog predanja i ističe razlike između hrišćanskog i starozavetnog pojma „izabranog naroda“. Autor takođe ukazuje na opasnost od različitih ideologizacija i instrumentalizacija vere i Crkve u funkciji političkih i naciolanih/nacionalističkih ciljeva i interesa. U zaključnom tekstu ovog poglavlja, koji nosi naziv Vera u savremenom svetu, dr Džalto nudi odgovore na trideset pitanja koja se danas najčešće postavljaju o pravoslavlju, hrišćanstvu i odnosu hrišćana prema brojnim fenomenima savremenog društva i kulture. Između ostalih, tu možemo naći i odgovore na pitanja: „Da li je pripadnost pravoslavnoj Crkvi neposredno povezana sa pripadnošću određenoj naciji“, „Kako gledati na proces ujedinjenja Evrope i na proces globalizacije iz ugla pravoslavne vere“, „Koje političke opcije bi trebalo da podržava pravoslavni hrišćanin u demokratskom sistemu“, „Kako pravoslavni treba da se odnose prema masovnoj potrošnji i masovnoj konzumaciji“ i dr.

Milica T. (2011)